ارتودنسی بهتر است یا کامپوزیت؟
توضیحات:
-
به نام خدا
زمانی که سخن از اصلاح دندان ها به میان می آید، روش ارتودنسی و کامپوزیت، راه حل هایی هستند که ممکن است به ذهنتان خطور کند. ارتودنسی و کامپوزیت دندان درمان های متفاوت از هم هستند. اما این بدان معنی نیست کاملا بی ربط به هم باشند. ارتودنسی و کامپوزیت در مواردی مانند بستن فاصله بین دندان ها، می توانند مکمل یکدیگر باشند. ممکن است در شرایطی هم زمان برای یک بیمار از هر دو روش برای درمان استفاده شود مانند اصلاح طرح لبخند.
در شرایطی که باید نوع درمان بیمار انتخاب شود، لازم است مواردی مانند نوع مشکل دندانی، انتظارات بیمار، مزایا و معایب هر یک از روش های درمانی و … بررسی شوند و با توجه به آن ها بهترین روش استفاده شود.
کامپوزیت و ارتودنسی روش های درمانی هستند که موقعیت، فرم و رنگ دندان را بهبود می دهند. اما مهم است که مشخص شود هدف بیمار از درمان، بهبود کدام یک است و اینجاست که تفاوت های میان ارتودنسی و کامپوزیت روشن و تصمیم گیری آسان تر می شود. برای مثال در زمانی که میزان کجی دندان ها زیاد است، قطعا بهترین روش درمانی، ارتودنسی است. در ادامه تفاوت های میان کامپوزیت و ارتودنسی بیان می شود.
کامپوزیت دندان بهتر است یا ارتودنسی
در ابتدا به تعریف مختصری از هرکدام می پردازیم.
کامپوزیت دندان چیست؟
کامپوزیت دندان روشی است برای مرتفع ساختن مشکلات دندانی از قبیل؛ بدرنگی، بدشکلی و فضای خالی میان دندان ها. این روش مزایا و معایب خاص خود را دارد اما خوب است بدانید که یک روش غیر تهاجمی و ساختار فک و دندان های مجاور بدون تغییر باقی خواهد ماند و فقط به مقدار بسیار کمی سطح دندان را تراش می دهند تا مواد چسبی کامپوزیت به خوبی روی سطح دندان قرار گیرد. کامپوزیت دندان انواع مختلفی دارد که از جمله می توان به کامپوزیت ماکروفیل، میکروفیل و نانو کامپوزیت اشاره کرد و تفاوت اصلی میان این ها، در سایز ذرات هر یک است که بالطبع تفاوت های دیگر چون استحکام، نحوه ترمیم و ظاهر را نیز سبب می شود.
ارتودنسی دندان چیست؟
ارتودنسی دندان ساختار فک و دندان ها تغییر می دهد به طوریکه هم ظاهر دندان ها و هم ساختار و عملکرد آن ها را بهبود می دهد. تغییر موقعیت دندان ها در ارتودنسی از طریق فشار هایی که به وسیله بریس ها به دندان وارد می شود، صورت می گیرد. انواع مشکلات دندان مانند اوربایت ، آندر بایت و دیپ بایت با ارتودنسی درمان می شوند. ارتودنسی به روش های متفاوتی انجام می شود که متناسب با شرایط بیمار یکی از این روش ها انجام میشود.
تفاوت کامپوزیت و ارتودنسی
برای تصمیم گیری راحت تر به هنگام انتخاب بین کامپوزیت و ارتودنسی باید این دو را از لحاظ یک سری فاکتور ها باهم قیاس کرد.۴ تفاوت اصلی را در ادامه بیان خواهیم کرد:
نحوه عملکرد
یکی از فاکتور های تصمیم گیری در مورد اینکه کامپوزیت بهتر است یا ارتودنسی بررسی عملکرد هرکدام است. با توجه به نحوه عملکرد کامپوزیت و ارتودنسی و همچنین بسته به نوع و شدت مشکل دندان بررسی می کنیم که هرکدام در مورد موقعیت، فرم و رنگ دندان چه تغییراتی را ایجاد می کنند. آنگاه با در نظر گرفتن هدف و انتظار بیمار می توان درمان مناسب را برگزید.
- موقعیت دندان
در موارد کجی دندان، جلوتر یا عقب تر قرار گرفتن دندان نسبت به جایگاه درستش درمان ارتودنسی می تواند راه حل باشد اما در صورتی که میزان کجی دندان خیلی کم باشد، از کامپوزیت هم می توان استفاده کرد. اما در صورتیکه ناهنجاری و انحراف دندان ها شدید باشد مناسب ترین روش همان ارتودنسی است. در مورد ناهنجاری های فک هم، بنابر تعریفی که از درمان ارتودنسی بیان کردیم، بهترین گزینه، ارتودنسی است.
- فرم و شکل
اگر دندانی شکسته یا لب پر شده باشد، با دندان های مجاور هم تراز نیست و باید عرض و ارتفاع تغییر کند یا فواصل بین دندانی وجود دارد. در چنین حالتی با توجه به آنچه که در مورد ارتودنسی گفته شد، نمیتواند راه حل مناسب باشد بنابراین برای کامپوزیت دندان راهی است برای رفع این دسته از عیوب ظاهری دندان.
- رنگ دندان
زمانی که بهبود رنگ دندان ها مدنظر باشد، درمان پیشنهادی کامپوزیت است چون ونیر کامپوزیت است که می تواند حتی در صورتی که دندان به شدت پوسیده و سیاه باشد را ترمیم کند و به لحاظ ظاهر بهبود ببخشد. البته برای تغییر رنگ دندان جرمگیری و بلیچینگ نیز می توانند انجام شوند اما در صورتی که موثر واقع نشد درمان پیشنهادی کامپوزیت است.
طول عمر و ماندگاری
در مورد طول عمر و ماندگاری باید عوامل تاثیر گذار مانند نحوه نصب و عمل به نکات مراقبتی را بررسی کرد.
- عمل به نکات مراقبتی لازم
نحوه مراقبت از دندان ها بعد از کامپوزیت و ارتودنسی تاثیر مستقیم در طول عمر و ماندگاری آن ها دارد. نکات مراقبتی را جدی بگیرید. مثلا در مورد طول عمر ارتودنسی برای جلوگیری از بازگشت درمان، از ریتینر استفاده کنید. از نخ دندان و مسواک های مخصوص ارتودنسی بعد از هر وعده غذایی استفاده کنید.
به طور کلی نمی توان طول عمر مشخصی را اعلام کرد چون در بیماران مختلف بسته به میزان مراقبت هایشان متفاوت است. در این صورت طول عمر کامپوزیت دندان می تواند ۷ تا ۱۰ سال و ارتودنسی در بعضی موارد دائمی است.- نحوه نصب
در مورد کامپوزیت دندان اگر فرآیند نصب با کیفیت مطلوب انجام نشود، با گذشت مدت کوتاهی ممکن است خراب شود. ونیر کامپوزیت باید طوری به سطح دندان بچسبد که با مینای دندان پیوند محکمی برقرار کند تا به راحتی جدا نشود.
هزینه درمان
هزینه ارتودنسی به سبب پیچیدگی درمان و همچنین طولانی تر بودن مدت درمان از کامپوزیت بیشتر است اما خب یک مزیت هم دارد که شما می توانید هزینه را طی جلسات مختلفی که مراجعه می کنید، پرداخت کنید تا یکباره پرداخت کردن شمارا تحت فشار قرار دهد. قیمت ارتودنسی به عوامل مختلفی وابسته است. هزینه کامپوزیت هم به تعداد دندان ها و جنس موادی که قرار است استفاده شود، بستگی دارد. قیمت هر واحد کامپوزیت ۴۰۰ هزار تومان است.
طول درمان
طول درمان ارتودنسی از کامپوزیت بیشتر است. ارتودنسی درمانی است که در بلند مدت و به صورت تدریجی جواب می دهد و بسته به نوع ناهنجاری و شدت آن بین حداقل ۶ ماه تا چند سال متغیر است و به صبوری و روحیه ی پیگیری نیاز دارد که درمان را نیمه کاره رها نکنید. در مقابل کامپوزیت کوتاه مدت است و نهایت طی سه جلسه انجام می شود و به شما دندانی زیبا هدیه می دهد.
مزایای استفاده از کامپوزیت بجای ارتودنسی
اگر با وجود بررسی ها بر اساس پارامتر های بیان شده، هم امکان استفاده از کامپوزیت را داشته باشید و هم ارتودنسی خوب است مزایای درمان کامپوزیت نسبت به ارتودنسی را بدانید:
- کامپوزیت دندان در صورت آسیب قابل ترمیم و تعویض خواهد بود.
- امکان سفارشی سازی برای تطابق رنگ و سایز متناسب با سایر دندان ها وجود دارد.
- میزان ساییدگی سطح دندان های در مقایسه با ارتودنسی (ساییدگی توسط براکت ها در مرور زمان) کمتر است.
- طی دو تا سه جلسه قابل انجام است.
- قیمت کامپوزیت از ارتودنسی کمتر است.
مزایای استفاده از ارتودنسی به جای کامپوزیت
البته که ارتودنسی هم مزایای خاص خود را دارد:
- ارتودنسی دندان می تواند در اکثر موارد دائمی باشد اما کامپوزیت دندان طول عمر محدودی دارد.
- کامپوزیت دندان در صورت عدم رعایت اصول بهداشت دهان و دندان می تواند باعث پوسیدگی دندان و ریشه شود اما ارتودنسی با درمان ساختار دندان از
- پوسیدگی و تحلیل لثه جلوگیری کرده و در عین حال کارایی دندان را بهبود می دهد.
آیا درست است به جای ارتودنسی، از کامپوزیت استفاده کرد؟
اولا که بهتر است که برای تعیین روش درمان، تمامی فاکتورها را درنظر بگیرید نه فقط یک پارامتر را. که در این صورت روش انتخابی، بهترین و مناسب ترین درمان می شود.
دوما اگر میزان ناهنجاری و کجی دندان از نظر دندانپزشک به حدی باشد که با کامپوزیت رفع شود که پزشک هم همان را پیشنهاد می دهد اما اگر ناهنجاری شدید مخصوصا در ناحیه فک هم باشد، کامپوزیت نمی تواند مشکلات شما را درمان کند. در نتیجه بهتر است با توجه به تمام شرایط و پارامتر ها و هم چنین نظر دندانپزشک تصمیم نهایی را بگیرید.
آیا دندان های کج را می شود کامپوزیت کرد؟
بله میشود کامپوزیت کرد اما این سوال پیش می آید که چه دندان هایی نیاز به کامپوزیت دارند؟ در تعریفی که از کامپوزیت ارائه دادیم گفته شد که در درمان دندان های کج، دندان های کوتاه یا با عرض کم که با دندان مجاورش فاصله ی زیادی دارد، می توان از کامپوزیت استفاده کرد. به شرط آنکه میزان کجی و تعداد دندان های کج جزئی باشد، کامپوزیت می تواند یک راه حل مناسب باشد در غیر این صورت میزان و تعداد کجی ها زیاد باشد ارتودنسی بهترین گزینه است.
آیا ارتودنسی و کامپوزیت را با هم می توان انجام داد؟
گاه دندان های بیمار به قدری از لحاظ ساختار و ظاهر عیب دارد که ممکن است تنها درمان کامپوزیت یا ارتودنسی پاسخگو نبوده و نیاز به هردو درمان احساس شود. در این صورت ابتدا ساختار و نحوه قرار گیری دندان ها از طریق ارتودنسی بهبود داده می شود سپس کامپوزیت با هدف تغییر رنگ و اندازه ی دندان ها مورد استفاده قرار می گیرد. در صورتی ارتودنسی بعد از کامپوزیت انجام می شود، می توان برای جلوگیری از آسیب به سطح کامپوزیت ها، از ارتودنسی نامرئی یا لینگوال بهره مند شوید.
فرق لمینت و کامپوزیت
با توجه به وجود راه های زیادی برای ترمیم و روکش دندان ها و تنوع در این میان، گاهی افراد در میان روش هایی مانند لمینت و کامپوزیت به دلیل شباهت زیاد این دو روش، سردرگم می شوند و به درستی در این رابطه نمی توانند تصمیم بگیرند. به همین دلیل تصمیم گرفتیم در این مقاله به مقایسه کامپوزیت و لمینت دندان بپردازیم. البته در رابطه با انتخاب هر یک از این روش ها، بهتر است نظر دندانپزشک خود را نیز در نظر داشته باشید. اما مسئله اینجاست که آیا لمینت بهتر است یا کامپوزیت؟ کدام روش استحکام و ماندگاری بیشتری دارد؟ کدام یک مقرون به صرفه تر است؟ کدام یک سریع تر انجام می شود؟ لمینت زیباتر است یا کامپوزیت؟ تفاوت لمینت و کامپوزیت در چیست؟ ادامه مطلب را مطالعه فرمایید.