مراقبت های بعد از کامپوزیت دندان
توضیحات:
-
به نام خدا
مراقبت بعد از کامپوزیت در طول عمر و زیبایی آنها بسیار تاثیر گذار است. بعد از کامپوزیت کردن دندان ها اگر بتوانید از آنها به خوبی مراقبت کنید، تا چندین سال از دندان هایی زیبا و لبخندی جذاب بهره مند خواهید بود. زیرا کامپوزیت ها معمولا زود پوسیده نمی شوند اما امکان خراب شدن دندان زیر کامپوزیت وجود دارد.
اگر دندان اصلی پوسیده شود، کامپوزیت روی آن هم از بین می رود. پس رعایت مراقبت های بعد از کامپوزیت ونیر، برای افزایش طول عمر آن لازم است.
کامپوزیت دندان در چه مواردی استفاده می شود؟
دندان هایی که شکستگی یا ترک خوردگی دارند یا آنهایی که نسبت به دندان های دیگر جلوتر یا عقب تر هستند یا رنگ آنها تغییر کرده باشد و یا هر اشکال جزئی دیگر که در دندان ها وجود داشته باشد با استفاده از کامپوزیت می توان آن را برطرف نمود.
انواع کامپوزیت دندان بر اساس اندازه قطر ذرات آن دسته بندی می شود و هر کدام در موارد خاصی با توجه به شرایط دندانی بیمار و هم تراز شدن سطح دندان ها با هم، مورد استفاده قرار می گیرند.انواع کامپوزیت دندان عبارتند از:
- کامپوزیت ماکروفیل
- کامپوزیت میکروفیل
- کامپوزیت هیبرید
- کامپوزیت میکروهیبرید
- کامپوزیت نانو هیبرید
مراقبت بعد از کامپوزیت دندان
از آنجا که اقدامات مراقبتی کمک می کند که کامپوزیت ها بدون بروز هرگونه مشکل و یا خراب شدن سالم باقی بمانند بهتر است در مورد این مراقبت ها بیشتر بدانیم. من این مراقبت ها را به دو نوع مراقبت کوتاه مدت و بلندمدت تقسیم بندی کرده ام:
الف- مراقبت های بعد از کامپوزیت در کوتاه مدت
- در ۲۴ ساعت اولیه بعد از کامپوزیت بهتر است نوشیدنی های رنگی مانند قهوه، چای و خوراکی های سفت مانند آجیل میل نکنید.
- بعد از هر وعده غذایی حتما دندان ها را مسواک بزنید و یا حداقل آنها را با آب شستشو دهید.
- اگرچه کامپوزیت ها با استفاده از تابش نور روی دندان ها محکم می شوند اما بهتر است تا چند روز از گاز زدن میوه های سفت با دندان کامپوزیت شده، خودداری کنید.
- تا یک ساعت بعد از کامپوزیت، در صورت داشتن حالت تهوع، از خوردن و آشامیدن خودداری کنید.
- تا زمانی که اثر بیحسی کاملا از بین نرفته، از خوردن و جویدن غذا اجتناب کنید، چون ممکن است به صورت ناخودآگاه زبانتان را گاز بگیرید یا بیش از حد به دندان کامپوزیت شده فشار وارد کنید.
- احساس درد در ناحیه دندان کامپوزیت شده ۲ الی ۴ هفته پس از درمان طبیعی است اما اگر زمان بیشتری طول کشید به دندانپزشک مراجعه کنید.
ب- مراقبت های بعد از کامپوزیت دندان در بلند مدت
- رژیم غذایی مناسب
اگر می خواهید از کامپوزیت هایتان به خوبی مراقبت کنید تا کمتر آسیب ببینند و سال ها دوام داشته باشند، باید از همان ابتدا رژیم غذایی خاصی را رعایت کنید. مثلا:
- باید تا حد امکان مصرف نوشیدنی های رنگی مثل چای، قهوه را کم کنید زیرا کامپوزیت ها قابلیت رنگ پذیری دارند. چنانچه این نوشیدنی ها را مصرف کردید حتما باید دندان ها را به سرعت شستشو دهید.
- الکل یکی دیگر از موادی است که بافت کامپوزیت را ضعیف و آسیب پذیر می کند. نوشیدنی های حاوی الکل و هم چنین دهانشویه های الکلی برای دندان های کامپوزیت شده ممنوع هستند. آب نمک جایگزین مناسبی برای دهانشویه های الکلی است.
- بهداشت دهان و دندان
بهداشت دهان و دندان امری است کاملا ضروری که حتی اگر دندان ها را هم کامپوزیت نکرده باشید، باید اقدامات بهداشتی را به صورت روتین انجام دهید تا از خطر بروز هرگونه آسیب های ناشی از تجمع پلاک ها روی دندان جلوگیری کنید. برخی از این اصول بهداشت دهان و دندان عبارتند از:
- همیشه قبل از مسواک زدن دهان خود را خیس کنید.
- از دهانشویه های حاوی فلوراید استفاده کنید.
- از سالم بودن مسواک خود مطمئن باشید و در نظر داشته باشید که مسواک شما نباید زیاد نرم و یا خیلی سفت نباشد، زیرا در صورت سفت بودن مسواک دندان های شما آسیب خواهید دید و در صورت نرم بودن بیش از اندازه، دندان های شما به خوبی تمیز نخواهند شد.
- اجتناب از مصرف غذاهای سفت
با دندان کامپوزیت شده هیچگاه خوراکی های سفت نخورید. مثلا شکستن آجیل با دندان، جویدن ته دیگ، گاز گرفتن میوه های سفتی مثل سیب یا هویج را فراموش کنید.
علاوه بر جویدن غذای سخت و یا گاز زدن آن، نباید از دندان ها به عنوان ابزاری برای باز و بسته کردن اشیا استفاده کنید؛ زیرا کامپوزیت ونیر نسبت به ضربه ضعیف بوده و احتمال آسیب دیدن آن بالا است. بنابراین از خوردن غذای سخت و یا استفاده ابزاری با کامپوزیت خودداری کنید.
- مراجعات منظم جهت پالیش کامپوزیت
سطح کامپوزیت با گذشت زمان ممکن است خراش بردارد، رنگ آن تغییر کند یا شفافیت خود را از دست بدهد. از این رو معمولا بعد از مدتی نیاز به پولیش پیدا می کنند. بنابراین بهتر است دندان کامپوزیت شده هر ۶ ماه یکبار تحت معاینه دندانپزشک قرار بگیرد و در صورت نیاز پولیش شود.
- درمان دندان قروچه
دندان قروچه یکی از عادات نادرست در استفاده از دندان هاست که برخی از افراد ممکن است در حالت بیداری یا خواب انجام دهند. دندان قروچه باعث ساییده شدن دندان ها می شود و چنانچه دندان های شما کامپوزیت شده باشند بعد از مدت کوتاهی شاهد شکستن و لب پر شدن آنها خواهید بود. اگر قصد دارید دندان هایتان را کامپوزیت کنید بهتر است قبل از آن به فکر درمان این مشکل باشید و بعد از کامپوزیت هم برای محافظت بیشتر بهتر است از محافظ دندان خصوصا شبها هنگام خواب استفاده کنید.
- ترک سیگار
متاسفانه کامپوزیت ها به اندازه دندان های طبیعی در برابر مصرف دخانیات مقاوم نیستند. کامپوزیت ها بسیار رنگ پذیرند و مصرف سیگار باعث زرد و قهوه ای شدن لبه های کامپوزیت و به مرور زمان پوسیدگی دندان اصلی می شود.
- نوشیدن آب
نوشیدن آب بعد از هر وعده غذایی از اهمیت بسیاری برخوردار است. زیرا اسید موجود در دهان را کاهش می دهد و دهان و دندان شما را تمیز نگه می دارد.
- استفاده از خمیردندان مخصوص کامپوزیت
بعد از کامپوزیت بهتر است از یک خمیر دندان خوب و مناسب استفاده کنید. یک خمیر دندان که حاوی کلسیم، فلوراید و مواد معدنی باشد باعث تثبیت و تقویت مینای دندان می شود و آن را در برابر اسیدها و باکتری ها مقاوم می کند.
علاوه بر این یک خمیر دندان مخصوص کامپوزیت باید قابلیت حذف باکتری ها را نیز داشته باشد تا اثربخشی قابل قبولی در مراقبت از کامپوزیت ها داشته باشد.
دو نوع خمیر دندان مناسب دندان های کامپوزیت شده وجود دارد:
خمیر دندان ژله ای: که ترکیبات آن باعث شده تا خاصیت سایشی نداشته باشد. در نتیجه بهترین خمیر دندان برای دندان های کامپوزیت شده است.
خمیردندان های مخصوص دندان های حساس: اگر در روزهای ابتدایی پس از کامپوزیت، درد و حساسیت نسبت به سرما و گرما احساس می کنید، این خمیردندان ها می توانند علائم را کاهش دهند و گزینه مناسبی برای مراقبت از لمینت و کامپوزیت دندان باشند.
آیا برندهای گران قیمت کامپوزیت هم نیاز به مراقبت دارد؟قطعا بله. اگر فکر می کنید با برندهای گران قیمت، دیگر نیازی به مراقبت های بعد از کامپوزیت ندارید کاملا در اشتباهید. اگر چه قطعا قیمت کامپوزیت روی طول عمر آن تاثیر دارد، اما دلیل بر مادام العمر بودن آن نیست. مراقبت از کامپوزیت آنقدر اهمیت دارد که اگر از کامپوزیت های قیمت پایین هم استفاده کنید اما به خوبی از آنها مراقبت کنید، می توانید طول عمر آنها را بالا ببرید.
علت درد دندان کامپوزیت شده چیست؟
فرآیند نصب کامپوزیت معمولا درد ندارد چون این کار در سطح دندان انجام می شود و اصولا عصب ها درگیر نمی شوند. اما اگر بعد از نصب، در ناحیه دندان کامپوزیت شده احساس درد زیادی داشتید ممکن است به یکی از دلایل زیر باشد:
- نصب نادرست و غیر اصولی کامپوزیت
- تحریک شدن اعصاب دندان
- التهاب درمان نشده
درد بعد از کامپوزیت را می توان با مصرف مسکن ها طبق تجویز پزشک کنترل کرد اما اگر شدت درد به حدی بود که نمی توان آن را تحمل کرد بهتر است به دندانپزشک خود مراجعه کنید.
افزایش طول عمر کامپوزیت دندان؛ با رعایت اصول مراقبتی
طول عمر کامپوزیت های دندانی با فرض انجام مراقبت های لازم تا ۷ الی ۱۰ سال تخمین زده می شود. شایان ذکر است که این زمان متناسب با شرایط دندانی بیماران مختلف، متفاوت است و به طور کلی تضمین درمان های دندانی یا تعیین طول عمر دقیق برای آن ها کار درستی نیست چون عوامل مختلفی تعیین کننده ی کیفیت درمان هستند از جمله؛ جنس دندان ها، ژنتیک، عادات های مخرب و در نهایت انجام مراقبت های لازم که سهم بیشتری نسبت به سایر عوامل در طول عمر کامپوزیت ها دارد.
کاهش عوارض کامپوزیت؛ با انجام اصول مراقبتی
کامپوزیت دندان هم می تواند عوارضی داشته باشد. مثل:
حساس شدن دندان ها: در برخی افراد کامپوزیت باعث می‌شود دندان‌ها نسبت به سرما و گرما حساس شوند. اما این عارضه موقتی است و بعد یک الی سه هفته رفع می شود. در این مدت از خوردن غذاها یا نوشیدن مایعات خیلی سرد یا خیلی گرم اجتناب کنید.
تورم لثه: در برخی شرایط کامپوزیت منجر به تورم لثه می‌شود. در این شرایط حتما به دندانپزشک مراجعه کنید و مراقبت های لازم را انجام دهید.
عدم تطبیق دندان ها: پس از نصب کامپوزیت، ممکن است شکل و اندازه دندان‌ها تغییر کند که باعث می شود فرد در هنگام غذا خوردن یا صحبت کردن دچار مشکل شود. این شرایط اگر خفیف باشد خود بخود رفع می شود اما اگر عدم تطبیق زیاد بود باید برای اصلاح آن به دندانپزشک مراجعه کنید.
احساس درد: درد و ناراحتی پس از کامپوزیت تا دو هفته طبیعی است اما بعد از آن باید به دنبال علت درد باشیم. درد ممکن است به دلیل عدم مراقبت صحیح، وجود پوسیدگی در دندان‌های زیر کامپوزیت، آسیب دیدن رگ‌ها، بافت‌ها یا رشته‌های عصبی در زمان نصب کامپوزیت، عدم فرم دهی مناسب کامپوزیت روی دندان باشد.
تغییر رنگ کامپوزیت ها در مدت کم: تغییر رنگ کامپوزیت ممکن است بر اثر مصرف مایعات و خوراکی های رنگی یا استعمال دخانیات باشد. بعد از کامپوزیت باید مراقبت بیشتری داشته باشید و مصرف این مواد را تا حد ممکن کم کنید.
حرف آخر
برای اینکه بتوانید از کامپوزیت ها بیشترین استفاده را ببرید لازم است از آن ها به خوبی مراقبت کنید. کامپوزیت ها به طور کلی نیاز به مراقب خاصی ندارند. مهم ترین کار برای مراقبت از آن ها رعایت بهداشت دهان و دندان ها با مسواک زدن، نخ دندان و رعایت موارد ذکر شده می باشد. بهتر است تا در دوره های ۳ تا ۶ ماهه برای چکاپ دندان ها به دندانپزشک مراجعه کنید.
سوالات متداول درباره مراقبت از کامپوزیت دندان
آیا می توانم بعد از پر کردن کامپوزیت، مسواک بزنم؟
کامپوزیت دندان محدودیتی برای مسواک زدن و کشیدن نخ دندان ایجاد نمی کند و شما می توانید بدون نگرانی طبق روال عادی، یعنی روزانه دوبار مسواک و حداقل یک بار نخ دندان استفاده کنید.
تا چند ساعت بعد از کامپوزیت نباید چیزی خورد؟
توصیه این است که تا حداقل یک ساعت بعد از کامپوزیت و تا زمانی که اثر بیحسی برطرف نشده از خوردن، آشامیدن و جویدن خودداری کنید. بعد از یک ساعت هم به مدت ۴۸ ساعت بهتر از خوردن خوراکی های سفت و رنگی که ممکن است به کامپوزیت آسیب برساند، خودداری کنید.