دندانپزشکی زیبایی چیست؟
توضیحات:
-
به نام خدا
در پاسخ به این سوال که دندانپزشکی زیبایی چیست باید گفت یکی از مهمترین المان‌های زیبایی داشتن یک لبخند زیبا و طرح لبخند شکیل است. دندانهای یک دست و روشن می‌توانند جذابیت و زیبایی شما را تضمین نمایند.
برای داشتن دندانهای سالم و زیبا می‌توانید از خدمات دندانپزشکی زیبایی بهره مند شوید و با توجه به نیاز دندانها نسبت به این مساله تصمیم گیری‌های لازم را انجام دهید.
دندانهای زیبا نشانه‌ی زیبایی و جذابیت شماست، تا به حال به ظاهر خود بدون دندان توجه کرده‌اید، هیچ زیبایی بدون دندانهای مرتب و تمیز جذاب نیست.
امروزه دندانپزشکی زیبایی بخش وسیعی از خدمات دندانپزشکی را ارئه می‌نماید، روکش‌ها، لامینیت‌ها و ایمپلنت های دندانی بخش بسیار کوچکی از خدمات ویژه‌ی یک دندانپزشک زیبایی میباشد. به کمک خدمات زیبایی دندان می‌توانید مشکلات ظاهری دندان را رفع و از یک چهره‌ی جذاب و دلنشین لذت ببرید.
زیبایی در دندانپزشکی شامل چندین روش درمانی است که در ذیل به آنها اشاره شده است:
· سفید کردن دندان یا بلیچینگ: اصلاح رنگ دندان (Bleaching)
· لامینیت یا لمینت دندان (laminate)
· ونیر کامپوزیت: اصلاح رنگ و فرم دندان (composit venear)
· روکش زیرکونیوم: روکش و بریج زیرکونیوم برای اصلاح ابعاد دندان، رنگ و فقدان مادرزادی (zirconium crown)
· بریج: در نواحی که تعداد کمی دندان از دست رفته است (Bridge)
· ایمپلنت: بهترین روش برای جایگزینی دندان از دست رفته (Dental Implant)
بلیچینگ
به معنای کاربرد موادی برای سفید کردن دندانها است بدون اینکه دندان را تراش بدهیم. در این روش از مواد اکسید کننده مثل پراکسید هیدروژن برای روشن‌تر کردن دندان استفاده میشود.
بلیچینگ دندان یکی از راه‌های سفیدکردن دندان میباشد که توسط دندانپزشکان انجام میشود. این کار باعث از بین رفتن بد رنگی‌های دندان میشود و می‌تواند رنگ نا‌مناسب دندانها را که بر اثر عادات بد غذایی و یا عدم رعایت بهداشت فردی و حتی سیگار کشیدن به وجود آمده است را برطرف نماید. در نتیجه میزان سفیدی دندان بعد از بلیچینگ به بهداشت دهان و دندان افراد بستگی دارد. چگونگی مصرف غذا و نوشیدنی‌ها در مدت زمان ماندگاری بلیچینگ دندان تاثیرگذار میباشد. نکته دیگر که در مورد بلیچینگ باید مورد توجه قرار گیرد، جنس دندانها میباشد که در هر فردی متفاوت است.
اگر بلیچینگ تحت نظارت دندانپزشک انجام شود عارضه خاصی نخواهد داشت ولی در مواردی حساسیت در دندانها دیده شده که طبیعی بوده و با استفاده از خمیر دندان ضد حساسیت برطرف خواهد شد. در دندانپزشکی نوین از لیزر برای انجام بلیچینگ استفاده میشود. مزیت اصلی استفاده از لیزر در بلیچینگ کاهش زمان قرار گرفتن ماده بلیچینگ بر روی دندان میباشد که این امر موجب کاهش احتمال آسیب به دندانها و لثه‌ها به میزان حداقل میشود.
لمینت یا لمینیت
لمینیت دندان پوسته نازکی از جنس سرامیک است که برای بازسازی ظاهر طبیعی دندانها استفاده میشود و همچنین دارای قدرت و انعطاف پذیری قابل مقایسه با مینای دندان طبیعی میباشد.
با توجه به اهمیت دندانها در زیبایى چهره، روشهاى درمانى مختلفى توسط دندانپزشکان زیبایى بکار گرفته مى‌شود که هر کدام با توجه به شرایط دهان و دندان و براساس نیاز زیبایى به بیماران پیشنهاد مى‌شود و یکى از مهمترین روشهاى درمانى دندانپزشکى زیبایى بمنظور اصلاح طرح لبخند و ایجاد لبخندى دلنشین روش لمینت دندان است.
لمینیت را می‌توان از چینی یا مواد کامپوزیت ساخت، روکش‌های چینی در برابر لکه‌ها از لمینتهای کامپوزیتی مقاومترند و ویژگیهای بازتاب نورِ دندانهای طبیعی را دارند. شما می‌توانید با مشورت دندانپزشک خود مناسب‌ترین روش زیبایی را برای دندانتان انتخاب کنید.
کاربرد لمینیت دندان
به طور معمول لمینتهای دندان برای بهبود بخشیدن به موارد زیر به کار می‌روند:
· دندانهایی که تغییر رنگ داده‌اند: چه به دلیل درمان کانال ریشه، لکه‌های بوجود آمده از مصرف تتراسایکلین یا داروهای دیگر، مصرف فلوراید بیش از اندازه یا سایر عوامل یا به دلیل پُر کردن دندان با حجم زیادی از کامپوزیت که منجر به تغییر رنگ دندان شده باشد.
· دندانهایی که پوسیده و ساییده شده‌اند.
· دندانهایی که شکسته و یا دچار لب پریدگی شده‌اند.
· دندانهای کج و معوج، بهم ریخته و یا بدشکل برای مثال دندانهایی که حفره یا برجستگی دارند.
· دندانهای فاصله‌دار
· بستن فضای بین دندانها
انتخاب رنگ در لمینت دندان
لمینتها داراى طیف وسیعى از رنگها هستند و انتخاب رنگ در لمینت دندان بر اساس فاکتورهایى مثل جنسیت، سن، رنگ چهره و سلیقه بیمار صورت مى‌گیرد.
لازم است پیش از اقدام به این کار، رنگ مورد انتظار خود را با دندان پزشک در میان بگذارید.
برخی افراد خواهان سفیدی بیش از حد لمینتها بوده و برخی دیگر از جلب توجه و براقیت زیاد گریزانند پس نکته مهم در رابطه با لمینتها درجه سفید بودن و رنگ مورد نظر شماست.
در جلسات مشاوره‌ای که برگزار میشود می‌توانید به طور کامل از نتایج آگاه شده و خواسته‌ها و سلایق خود را در این امر دخیل سازید، خواهید دید که زیبایی به دست آمده از نتایج لمینت دندان کاملا مطابق خواست شما خواهد بود.
همچنین نظر دندان پزشک نیز می‌تواند شما را در انتخاب لمینت یاری نماید، گاه تجارب دندان پزشکتان شما را از تصمیم گیری‌های اشتباه بازداشته و وی می‌تواند با ارائه پیشنهاداتی زیبایی و جذابیت چهره شما را به میزان زیادی بالا ببرد.
مزایای لمینت دندان
· از آنجا که این پوسته کاملا به دندان مى‌چسبد و در واقع با سطح دندان یکى مى‌شود، استحکام بسیارى پیدا مى‌کند و در مقابل فشارهاى جویدنى نمى‌شکند.
· لمینت دندان ظاهر دندانهای طبیعی را دارد، به بافت لثه آسبی نمیزند و در برابر لکه مقاوم است.
· لمینتها رویکرد محافظه کارانه برای تغییر شکل و رنگ دندان هستند، لمینت کردن دندان در مقایسه با تعویض تاج دندان معمولاً نیاز به ایجاد تغییرات زیاد ندارد و در عین حال جایگزینی زیباتر و محکمتری ارائه می‌دهد.
معایب و عوارض لمینت دندان
· فرآیند لمینت کردن دندان برگشت ناپذیر است.
· لمینتها اغلب هزینه بیشتری نسبت به کامپوزیت ونیر دارند.
· لمینتها معمولاً در صورت لب پر شدن و یا شکستگی قابلیت ترمیم ندارند.
· به دلیل تراشیده شدن مینای دندان، ممکن است دندانهایتان نسبت به غذاهای سرد و گرم و نوشیدنی‌ها بسیار حساس شوند. البته در لمینتهای سرامیکی جدید مانند لومنیرز و برلیانس نیاز به تراش نیست.
· دندانهای لمینت شده همچنان می‌توانند دچار پوسیدگی شوند، که احتمالاً نیاز به پوشش کامل دندان دارند.
· لمینیت گزینه مناسبی برای افرادی که دندانهای ناسالم دارند نیست (برای مثال افرادی که دچار پوسیدگی دندان و یا بیماری فعال هستند)، افرادی که دندانهای ضعیفی دارند (به دلیل پوسیدگی، ترک خوردگی، شکستگی و یا پُرشدگی زیاد)، یا آن دسته از افرادی که بر روی سطح دندانشان، مینای کافی وجود ندارد.
· افرادی که دندان قروچه میکنند و یا فکهایشان را بهم می‌فشارند برای این کار گزینه‌های مناسبی نیستند چرا که این نقیصه‌ها باعث ترک خوردگی و لب پر شدن لامینیت میشود.
شکستن دندانهای لمینیت شده
به منظور دوام و پایداری بیشتر دندانهایی که تحت درمان لمینیت قرار گرفته‌اند، توصیه میشود که فرد از جویدن اجسام سخت و خشک خوددارى کند براى مثال عادات غلطى مثل ناخن جویدن، مداد و سنجاق را با دندان نگه داشتن، تخمه شکستن و موارد مشابه را کنار بگذارد. در ضمن اگر بیمار داراى عادت دندان قروچه است بهتر است آنرا درمان نماید و یا از پلاک محافظتى نایت گارد استفاده نماید. البته لازم به ذکر است که در صورت شکستن لمینیت، جاى نگرانى نیست و بر حسب شرایط ، هم مى‌توان آنرا ترمیم و هم مى‌توان تعویض کرد.
بروز حساسیت دندانى و درد پس از لمینت
بعد از درمان لمینیت مانند تمامی درمان‌های دندانپزشکى ممکن است دندانها تا مدتى در مقابل تغییرات دمایی شدید حساس بوده و در این صورت بهتر است بیمار تا مدتى از مواد ضد حساسیت مثل خمیر دندانهاى ضد حساسیت، استفاده کند و از مصرف مواد غذایى بسیار سرد یا گرم خودداری کند.
تغییر رنگ
اگر فرد پس از درمان لمینیت در مصرف نوشیدنی‌های رنگى مثل قهوه یا چاى افراط کند و یا عادت به مصرف زیاد دخانیات مثل سیگار و قلیان داشته باشد و مراقبت‌هاى بهداشتى را رعایت نکند ممکن است قسمتهایى از لبه لامینیت تغییر رنگ داده و زیبایی خود را از دست بدهد. که در این موارد بایست از روشهاى مختلفى مثل پالیش و یا بلیچینگ براى اصلاح تغییر رنگ اقدام نمود.
عموماً روکش‌های دندانی بین ۷ تا ۱۵ سال دوام خواهند داشت و بعد از این مدت، نیاز به تعویض دارند.
استحکام لمینت به چه عواملی بستگی دارد ؟
· ارزیابی دقیق دندانپزشک زیبایی از چیدمان دندانها
· رابطه بسته شدن دو فک و میزان درگیری و همپوشانی دندانها
· اندازه لمینت نسبت به دندان
· استفاده از نانو ذرات جدید
· استفاده از لمینتهای مختلف با توجه به موقعیت دندانی و فکی هر بیمار ( عدم استفاده از یک نوع لمینت برای همه افراد )
· میزان رعایت بهداشت فردی
· میزان تراشی که باید برای هر دندان در نظر گرفت. ( همه دندانها به یک نسبت نباید تراش داده شوند و برخی اصلا نیازی به تراش ندارند )
طول عمر دندان لمینت شده
در بیشتر موارد افراد سوال میکنند که ممکن است لمینت از دندان جدا شود و یا در مرور زمان پوسیده شود که باید گفت اگر لمینت که به درستی انجام شود و طراحی دقیقی داشته باشد هیچوقت از دندان جدا نمیشود ولی اگر به درستی طراحی و انجام نشود احتمال جداشدنش وجود دارد. اگر محیط دهان با تغییرات گرما و سرما روبرو شود باعث جداشدن لمینت شده و باید کارهای مراقبتی لازم را انجام داد تا از آسیب رسیدن به لمینت جلوگیری گردد.
از گاز زدن و جویدن ته دیگ‌ها و میوه‌های سفت باید خودداری کرد و مراقبت‌های لازم آن انجام گیرد تا عمر لمینت دندان افزایش پیدا کند. دندانی که روی آن ترمیم لمینت انجام شده به همان اندازه پوسیده میشود که دندان طبیعی میپوسد و به همان اندازه که به دندان طبیعی اهمیت بهداشتی داده میشود باید به دندان درمان شده نیز داد تا سالم بماند.
لمینت به عنوان پوششی است که فقط روی دندان را در برگرفته و اگر بهداشت دهان رعایت نشود باعث ایجاد پلاک میکروبی در آن شده و پوسیده میشود و باید آن را ترمیم کرد.
در برخی افراد پوسیدگی دندانهای جلویی قبلا اتفاق افتاده است و اگر روی دندانهای جلویی لمینت انجام شود باعث کم کردن میزان پوسیدگی دندان شده و با استفاده از مسواک زدن و نخ دندان کشیدن می‌توان از پوسیدگی‌های دندان پیشگیری کرد.
لمینت دندان در واقع به منظور ایجاد دندانهایی زیبا و خوش فرم به کار گرفته میشود. با پیشرفت روز افزون علم پزشکی خوشبختانه در زمینه دندانپزشکی نیز تغییر و تحولات زیادی انجام شده و امروزه با معجزه‌ای به نام لمینت شما براحتی می‌توانید دندانهایی زیبا و خوش فرم و خوش رنگ را تجربه نمایید.
ونیر کامپوزیت
به سیستم لمینیت کامپوزیتی، ونیر کامپوزیت هم میگویند.
در این روش پوسته‌ها بصورت لایه لایه توسط دندانپزشک و با ماده خمیری کامپوزیت بطور مستقیم روی دندانهای بیمار ساخته و چسبانده میشود.
امروزه با معرفی کامپوزیت دندان نانو و با توجه به پیشرفتهای زیادی که در خصوصیات این کامپوزیت حاصل شده ونیرهایی که با آنها ساخته می‌شوند از نظر دوام و استحکام و عدم رنگ پذیری بسیار ارتقا پیدا کرده‌اند، از ویژگیهای دیگر این سیستم حداقل دستکاری و تراش دندان است.
در یک جلسه قابل انجام است و از مزایای ونیر کامپوزیت آن است که درصورت شکست و یا ترک قابلیت ترمیم دارد ولی لمینتهای سرامیکی قابل ترمیم نیستند و می‌بایست تعویض شوند.
روش انجام کامپوزیت ونیر
این درمان بطور کامل در مطب انجام مى‌شود و نیاز به قالبگیرى و لابراتوار ندارد.
لایه کامپوزیتی که روى دندان قرار مى‌گیرد، بسیار نازک و ظریف است و لذا لازم نیست براى جبران ضخامت آن، سطح بیرونى دندان تراشیده شود.
این روش بسیار محافظه کارانه و با حداقل تراش ممکن و یا بدون تراش دندان انجام مى‌گردد. در ضمن این درمان در طى یک جلسه قابل انجام است.
از آنجا که لایه کامپوزیت ونیر توسط چسبهاى مخصوص کاملا به سطح دندان باند مى‌شود لذا استحکام زیادى پیدا مى‌کند و براحتى نمى‌شکند. البته بایست بعد از درمان مراقب جویدن اجسام خیلى سخت بود.
همانطور که گفته شد در این روش پس از تمیز کردن و آماده سازى سطح دندان، ماده خمیرى کامپوزیت دندان روى سطح بیرونى دندان فرم داده مى‌شود و توسط نور مخصوصى سخت و به دندان چسبانده مى‌شود. این لایه بطور دائمى به سطح دندان چسبانده مى‌شود و لذا این روش یک درمان دائمی محسوب مى‌شود.
کامپوزیت ونیر بهتر است یا لمینت دندان؟
در پاسخ به این سوال بایست گفت که هر کدام از این درمانها ویژگى و مزایاى خاص خودش را دارد و بسته به شرایط و مشکلات دندانها و توقع و نیاز بیمار از درمان زیبایى، انتخاب صورت مى‌گیرد.
در مجموع مى‌توان گفت که تفاوتها و ویژگیهاى هر روش بطور خلاصه بصورت زیر است:
· درمان کامپوزیت ونیر در یک جلسه انجام مى‌شود ولى درمان لمینت سرامیکى در سه جلسه قابل انجام است.
· درمان کامپوزیت ونیر محافظه کارانه‌تر بوده و با حداقل تراش و یا بدون تراش دندان است ولى در روش لمینت دندان لازم است سطح خارجى دندانها مقدارى تراش داده شوند.
· درمان کامپوزیت ونیر به فشار و اجسام سخت حساستر بوده و احتمال شکست و لب پریدگى دارد، در صورتیکه لمینت دندان مقاومتر است.
· هزینه درمان کامپوزیت ونیر کمتر از لمینت سرامیکى است.
· رنگ پذیرى لمینت دندان کمتر از کامپوزیت ونیر است.
· با توجه به موارد ذکر شده در بالا، روش کامپوزیت ونیر در مواردى که وضعیت دندانها سالمتر است و سن بیمار کم است توصیه مى‌شود.
می‌توان گفت روش لمینت دندان در مواردى که مشکلات دندانى زیاد است و دندانها داراى پرکردگیهاى وسیع و پوسیدگیهاى عمیق است و نسج دندان ضعیف است، توصیه مى‌شود.
احتمال جدا شدن و یا پوسیده شدن کامپوزیت ونیر چقدر است؟
در پاسخ به این سوال باید گفت وقتی کامپوزیت ونیر توسط دندانپزشک مجرب به درستی و دقت طراحی شده باشد و با دقت کافی روی دندان قرار بگیرد هرگز از دندان جدا نمیشود.
ولی این امکان وجود دارد که در اثر جویدن جسم سخت و خشک و یا وارد آمدن ضربه شدید به دندان، کامپوزیت ونیر دندان دچار شکستگی یا لب پریدگی شود که البته طراحی و انجام دقیق، احتمال شکستگی یا لب پریدگی را کاهش می‌دهد و البته اگر چنین اتفاقى براى دندان پیش آید امکان ترمیم کامپوزیت دندان براحتى وجود دارد و لزومى به تعویض کامپوزیت دندان نیست.
نکته دیگر آنکه، دندان ترمیم شده با کامپوزیت ونیر به همان اندازه ممکن است دچار پوسیدگی شود که دندان طبیعی دچار میشود.
پس اهمیت دادن به بهداشت دهان و دندان از دیگر عوامل افزایش طول عمر کامپوزیت ونیر دندان میباشد.
سن مناسب برای کامپوزیت ونیر چه موقع است؟
کامپوزیت ونیر دندان زمانی استفاده میشود که دندانها بد رنگ و بد شکل و یا از هم فاصله داشته باشند.
هر چند برای این روش درمانی هیچ محدودیت سنی وجود ندارد و بیماران در هر سنی که باشند می‌توانند از آن استفاده کنند، اما این درمانها نبایست در زیر سن بلوغ و براى کودکان و نوجوانان انجام شود، زیرا در این سنین بدلیل رویش دندانها، موقعیت لبه لثه نسبت به کامپزیت تغییر کرده و بمرور ظاهر نامناسبى ایجاد مى‌شود.
البته در مواردى که به علل مختلف مثل نقص ژنتیکى و یا بدشکلى مادرزادى دندان ناچار به انجام این درمان باشیم بایست به بیمار یادآورى کرد که احتمالا نیاز به ترمیم در آینده وجود دارد.
چرا قیمت کامپوزیت دندان در کلینیک‌های مختلف دندان پزشکی متفاوت است؟
با توجه به متخصص یا عمومی بودن دندانپزشک، نوع کامپوزیت مورد استفاده، کیفیت درمان، دقت در جزییات شکل و فرم دندانها، شفافیت و زیبایى کامپوزیت ونیر، امکانات و تجهیزات مورد استفاده، رنج قیمتی وجود دارد و مى‌بایست توجه داشت که درمان ونیر، درمانى بسیار حساس و دقیق و نیازمند هنر دست دندانپزشک و تجربه و دانش او است.
به عبارت دیگر کامپوزیت ونیر دندان همانند یک کار هنرى است و تمام مراحل ساخت آن با دست و مستقیما روى دندان توسط دندانپزشک انجام مى‌شود و مسلما کیفیت درمان و زیبایى آن به دقت در جزییات، هنر دست، وقت و زمان گذاشته شده براى درمان و تجربه و تخصص دندانپزشک دارد و اینطور نیست که درمان ونیر در همه کلینیک ها با کیفیت یکسان و الزاما قیمت مشابه باشد.
آیا می‌توان از درمان کامپوزیت ونیر به عنوان جایگزین درمان ارتودنسی استفاده کرد؟
در صورتی که بیمار دچار مشکلات اکلوزالی شدید نباشد و رشد فک به حد نهایی خود رسیده باشد می‌توان طرح درمان کامپوزیت ونیر را مد نظر داشت.
به علت طولانی بودن درمان ارتودنسی و ایجاد عوارض جانبی روی دندانها مانند تحلیل ریشه و ایجاد پوسیدگی و همچنین گاهاً برگشت دوباره مشکل نامرتبی قبلی دندانها پس از پایان ارتودنسی، کامپوزیت ونیر می‌تواند به عنوان یک جایگزین درمانی خوب برای بیماران با مشکل نامرتبی خفیف در نظرگرفته شود.
لذا روش کامپوزیت ونیر را مى‌توان براى اصلاح موارد نامرتبى خفیف استفاده کرد و اگر شدت نامرتبى دندان زیاد باشد مى‌بایست از درمان ارتودنسى و یا درمان ترکیبى ارتودنسى – ونیر استفاده کرد.
عوارض کامپوزیت ونیر
شایع‌ترین عوارض کامپوزیت ونیر دندان به شرح زیر است:
· شکستن دندانهای ونیر شده
· بروز حساسیت دمایی پس از کامپوزیت ونیر دندان
· تغییر رنگ دندان کامپوزیت ونیر شده
روکش‌های تمام سرامیک
در این روش، بخش درونی (فریم) به جای فلز از نوعی سرامیک تقویت شده استفاده میشود. در موارد وجود حساسیت به هر نوع فلز در بیمار یا به دلایل زیبایی، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
بریج محافظه کارانه
بریج ها نوعی روکش برای جایگزینی یک یا چند دندان از دست رفته به کمک پایه‌های دندانی مجاور فضای بی دندانی میباشد. از دست دادن دندان می‌تواند سبب بروز تغییراتی در نحوه جفت شدن دندانها، کج شدن دندانهای مجاور به سمت ناحیه بی دندانی، ناراحتی‌های مفصل فکی، مشکلات تکلمی، افزایش ریسک بیماری‌های لثه و احتمال بیشتر بروز پوسیدگی دندانی شود.
ایمپلنت دندانی
ایمپلنت دندانی قطعه‌ای از فلز تیتانیوم است که به شکل پیچ استوانه مخروطی شبیه ریشه دندان فرم داده میشود. استخوان پس از دوره کوتاهی به ایمپلنت متصل میشود (اسئواینتگریشن) و قابلیت اتصال دندان را پیدا می‌کند. ایمپلنت‌های دندانی برای جایگزینی دندانهای از دست رفته از یک دندان تا کلیه دندانها و بصورت ثابت و متحرک قابل استفاده میباشد.