عوارض دندانپزشکی مکیدن انگشت دست و پا در کودکان
توضیحات:
-
به نام خدا
تقریباً در حدود ۹۰ درصد از کودکان بین سنین ۲ تا ۴ سال انگشتان خود را میمکند. این عمل در صورتیکه تا سنین ۵ الی ۶ سالگی ادامه پیدا کند، به دلیل رشد دندانهای دائمی میتواند بر روی کودک تأثیر گذار باشد.
چرا کودکان انگشتان خود را میمکند؟
معمولاً کودکان به دلیل گرسنگی، خستگی و یا استرس، خارج از عادت، انگشت شست خود را میمکند. در این شرایط، بسیار ضروریست که قبل از وارد آمدن هر گونه آسیب ماندگار به دندانهای دائمی کودک، از ادامه پیدا کردن این عادت غلط جلوگیری شود.
آیا مکیدن انگشت شست یا سایر انگشتان امری طبیعی است؟
مکیدن انگشت، امری طبیعی، عادی و سالم در نوزادان است. اکثر نوزادان، با مکیدن انگشت شست خود یا سایر انگشتان دیگر و یا پستانک آرام میشوند.
مکیدن انگشت چه زمانی نگران کننده خواهد بود؟
مکیدن انگشت شست یا سایر انگشتان تا زمان بیرون آمدن دندانهای دائمی نگران کننده نخواهد بود، مگر اینکه همه یا برخی از موارد زیر در آن دخیل باشند:
- مکیدن با شدت و نیروی زیاد
- مکیدن انگشت در اغلب اوقات روز
- مکیدن انگشت در طول شب و حتی در هنگام خواب
- مکیدنی که باعث تغییر در جایگاه دندانها، لبها و یا دهان شود.
- مکیدن همراه با فشار آوردن با زبان و مشکلات گفتاری
آثار دندانی مکیدن انگشت چه خواهند بود؟
حرکت شدید ماهیچههایی که درگیر مکیدن انگشت شست یا سایر انگشتان میشوند، میتواند شکل دهان و جایگاه دندانها یا لبها را تغییر دهد. عوارض مکیدن انگشت میتواند به الگوهای غیرعادی غذا خوردن، حتی در مواقعی که انگشتان در دهان قرار ندارند، منجر شود.
مکیدن مکرر انگشتان، پس از بیرون آمدن چهار دندان دائمی جلویی، این شرایط را وخیمتر میکند و ممکن است به درمان و در موارد شدیدتر حتی به جراحی نیاز پیدا کند.
در صورتیکه پس از چهار سالگی، کودک قادر به ترک این عادت غلط نباشد، مشورت با یک متخصص دندانپزشکی بسیار توصیه میشود.
مشکلات مکیدن انگشتان
مکیدن بیش از انگشتان شست میتواند به بروز مشکلات زیر منجر شود:
- دندان خرگوشی: در این حالت دندانهای جلویی خارج از ردیف سایر دندانها قرار میگیرند. این مسئله میتواند به تغییر شکل صورت و مشکل اپنبایت منجر شود. دندانهایی که تحت فشار حالت مدور به خود میگیرند، میتوانند عارضههای اوربایت یا آندربایت را ایجاد کنند.
- نوک زبانی حرف زدن: کودکانی که در دوران قبل از ورود به مدرسه انگشت شست یا سایر انگشتان خود میمکند، با فشاری که به دندانهای خود وارد میآورند، آنها را از جایگاه طبیعی خود خارج میکنند و شکلگیری استخوان آرواره نیز تأثیر میگذارند. این مسئله در شکلگیری صحیح اصوات تأثیر گذار خواهد بود و منجر به نوکزبانی حرف زدن خواهد شد.
- میکروبهایی که در انگشتان و اطراف آنها قرار دارند میتوانند بر دهان ودندان تأثیرگذار باشند.
- تغییر یا بروز حساسیت در سقف دهان
کمک به کودکان در ترک مکیدن انگشت
روشهای مختلفی برای کمک به کودکان در ترک عادت مکیدن انگشتان وجود دارد. تمرکز بر روی نقاط مثبت و دادن پاداش به کودکان، نکتهای ضروری در رسیدن به این مهم خواهد بود. بسته به سن و توانایی کودک شما، عمل به توصیههای زیر میتواند راهگشا باشد:
- تشویق کودک و پاداش دادن به او: به عنوان مثال، با در آغوش گرفتن یا تحسین کودک، تصمیم او برای ترک این عادت را تقویت کنید.
- پرهیز از مرتباً گوشزد کردن: اگر کودک احساس کند که شما این مسئله را مرتباً به او گوشزد میکنید، ممکن است در برابر اصرار شما جبههگیری کند.
- علامتگذاری برروی تقویم: به عنوان مثال، علامتی مانند یک ستاره یا یک تیک را برای هر دورهی زمانی (مثل روز یا هفته) که کودک انگشت خود را نمیمکد، در تقویم درج کنید. در صورت موفقیت در این دوره، برنامهای تفرحی یا هدیهای ویژه برای او تدارک ببینید.
- تشویق به حفظ تعهد: به عنوان مثال با یک اسباب بازی، کودک را برای پایبندی به قول خود، تشویق کنید.
- یادآور: چسبی به دور انگشت شست و سایر انگشتان کودک خود بپیچید، تا به او یادآوری کنید که از مکیدن آنها خودداری کند. البته برای انجام این کار میتوانید از رنگهای خوراکی بدمزهای (در داروخانهها یافت میشوند) بر روی انگشت شست یا سایر انگشتان کودک استفاده کنید. قرار دادن انگشت شست در کیسهای پلاستیکی، راهکار دیگری برای یادآوری این مسئله به کودک است.
- پرت کردن حواس کودک: در موقع تماشای تلویزیون، اسباب بازیهایی را در اختیار کودک خود قرار دهید و یا کنار او بنشینید و او را نوازش کنید. این کار شما، کودک را از مک زدن به انگشتان خود بازمیدارد. در اتومبیل، برای سرگرم کردن کودک، اسباب بازیهایی را در دسترس او قرار دهید.
پستانک
- مکیدن، امری عادی و طبیعی برای نوزادان است. معمولاً پستانک این نیاز آنها را برآورده میسازد و به آرامش و استراحت آنها کمک میکند. با این حال، تمام نوزادان به پستانک نیاز ندارند. بهتر است نوزاد، به جای مک زدن به انگشتان خود، اسباب بازی یا پتو، از پستانک استفاده کند.
- در صورتیکه نوزاد خود را با شیر مادر تغذیه میکنید، از استفاده از پستانک، تا زمانیکه این عمل برای نوزاد به امری عادی تبدیل شود، معمولاً پس از هشت هفته، خودداری کنید. از آنجایی که عمل مکیدن برای خوردن شیر مادر با مکیدن پستانک متفاوت است، این کار به جلوگیری از سردرگمی نوزاد کمک خواهد کرد.
- برای جلوگیری از بروز تغییرات در شکل دهان نوزاد خود، ضروریست که پستانکی نرم برای او تهیه کنید تا پس از برخورد با سقف دهان در هنگام مکیدن، پهن شده و فشاری به آن وارد نیاورد. بهتر است از استفادهی مداوم از پستانک جلوگیری شود.
- در موقع انتخاب پستانک، در جستجوی مواردی باشید که از لحاظ ارتودنسی تأیید شده باشند. از منظر ایمنی، پستانکهای یک تکه بیشتر توصیه میشوند. برای جلوگیری از امکان بروز خفگی، از آویزان کردن بند به پستانک خودداری کنید. مرتباً ظاهر پستانک را بررسی کنید، تا از شرایط مناسبی برخوردار باشد. پارگی، ترک خوردگی و یا دیگر علائم فرسودگی پستانک، آن را به ابزاری غیر ایمن برای استفادهی نوزاد تبدیل خواهد کرد.
- از پوششدهی پستانک با شکر، عسل یا هر نوع مادهی شیرین دیگر خودداری کنید، این کار میتواند باعث پوسیدن دندان نوزادتان شود. عسل و شهد ذرت گاهی حاوی قارچهایی هستند که میتوانند باعث مسمومیت غذایی کودکان زیر یکسال شوند.
- مکیدن انگشتان امری عادی و سالم برای کودکان، در دوران نوزادی است. اکثر کودکان این عادت را خودبهخود در بین سنین دو تا چهار سالگی ترک میکنند. آثار این عمل معمولاً تا قبل از سن هفت سالگی، یعنی تا زمانیکه که کودک هنوز دندانهای شیری خود را دارد، قابل بازگشت خواهند بود. لیکن در صورتیکه این عمل پس از سن هفت سالگی و شروع به رشد دندانهای دائمی، ادامه پیدا کند، میتواند باعث بروز مشکلات دائمی دندانی شود.